تعداد بازدید : 252

3/12/2023

ضرورت تأسیس مراکز اطلاع‌رسانی و راهنمایی شغلی در نظام آموزش عالی کشور

مهندس کرامت‌ا... اکبری

عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی

انتخاب شغل، یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که هر فرد در زندگی خود با آن روبه‌روست، و لاجرم می‌بایست شغلی را برگزیند. بقیه تصمیمات مهم زندگی، یا در راستای انتخاب شغل اتخاذ می‌شوند و یا این که انتخاب شغل پیش نیاز آن‌ها تلقی می‌شود. علی‌رغم آن که انتخاب شغل، راهبردی‌ترین فعالیت و تصمیم هر فرد در زندگی می‌باشد، در کشور ما، کمتر مورد توجه واقع شده، و ساختارها و نهادهای اجتماعی مناسب برای حمایت، راهنمایی و هدایت شغلی به وجود نیامده است.

روبرت هاپاک می‌گوید : انتخاب شغل یکی از تصمیمات خطیری است که حیات ابنای آدمی را از مجاری متفاوتی شکل می‌دهد، انتخاب شغل بعد از انتخاب همسر، مهم‌ترین تصمیمی است که فرد در زندگی خود اتخاذ می‌کند. (1)

اشتغال ضرورتی فردی و اجتماعی است و هر کس در نهایت باید شغلی را انتخاب کند. از طریق اشتغال، علاوه بر تأمین مخارج زندگی، خصوصیات شخصیتی فرد نیز متجلی می‌شود. شغل نحوه گذران زندگی انسان را تعیین می‌کند و خصوصی‌ترین روابط او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از سوی دیگر اشتغال رضایت‌بخش باعث تولید بیشتر و مرغوب‌تر و زندگی بهتر و مرفه‌تر می‌شود و در نهایت قدرت و استقلال اقتصادی و سیاسی جامعه را تأمین می‌کند. (2)

سوپر (1957) راهنمایی و مشاوره شغلی و حرفه‌ای را فرآیندی مداوم و پیوسته می‌داند که بدان وسیله به فرد کمک می‌شود تا بتواند شغل مناسبی را انتخاب کند، برای آن آماده شود، به آن اشتغال ورزد و به طور موفقیت‌آمیزی به اشتغال ادامه دهد. از این طریق فرد خود را می‌شناسد، تصویر دقیقی از خصوصیاتش به دست می‌آورد، از دنیای مشاغل آگاهی می‌یابد، و تصور شغلی و حرفه‌ای خود را در برابر واقعیت مورد سنجش قرار می‌دهد و پس از تجربه و تحلیل واقعیات و اطلاعات موجود به انتخاب شغلی می‌پردازد که رضایت شغلی را به همراه دارد و برای جامعه نیز سودمند است.

راهنمایی شغلی از دیدگاه فرانک پارسونز (1909) سه مرحله دارد :

اول شناخت کامل توانایی‌ها، رغبت‌ها و محدودیت‌های فرد، دوم شناخت متعدد و امکانات شغلی جامعه و سوم برقراری سازش منطقی بین خصوصیات فردی و شرایط شغلی (3)

ضرورت راهنمایی و خدمات مشاوره‌ای شغلی :

1- موقعیت و وضعیت بسیار پیچیده دنیای کنونی

2- ترکیب جامعه صنعتی و آرمان‌ها و نگرش‌های فرد

3- ازدیاد و اشتیاق برای ورود به دانشگاه‌ها و مدارس

4- تغییرات سریع در عصر صنعتی و اطلاعاتی امروز (عصر اضطراب)

5- فقدان ثبات اجتماعی و خانوادگی (4)

تاریخچه راهنمایی شغلی و حرفه‌ای :

راهنمایی شغلی و حرفه‌ای نظیر هر رشته عملی دیگر تاریخچه دقیق و مشخص دارد و مسیری تکاملی را طی نموده است. در مطالعه تاریخچه راهنمایی شغلی و حرفه‌ای برخی از سال‌ها حایز اهمیت خاصی هستند که به شرح زیر قابل ذکرند.

1- سال 1909 میلادی : راهنمایی شغلی و حرفه‌ای با کار فرانک پارسونز پدر راهنمایی شغلی و حرفه‌ای در بستن آمریکا آغاز گردید.

2- سال 1917 : شرکت فعالانه آمریکا در جنگ جهانی اول ایجاب نمود که آن کشور افراد متخصص را در زمینه‌های گوناگون تربیت و به میدان‌های جنگ گسیل دارد. اولین عاملی که در آن زمان برای موفقیت شغلی نظر متخصصان را جلب کرد، بالا بودن هوش افراد بود. لذا اولین آزمون هوشی را تهیه نمودند.

3- سال 1927 : تحقیقات اولیه برای اندازه‌گیری رغبت شغلی آغاز و همچنین اولین پرسشنامه رغبت‌سنجی شغلی تهیه شد.

4- سال 1931 : مؤسسه‌ای در دانشگاه مینوسوتا در آمریکا ایجاد شد و مأموریت یافت: راه چاره‌ای برای نابسامانی‌های حاصل از بیکاری پیدا کند. در این رابطه پاترسون و همکارانش به نتایج موفقیت‌آمیزی رسیدند.

5- سال 1933 : با تشکیل مرکز اشتغال و کاریابی در آمریکا اقداماتی برای ایجاد تعامل بین عرضه و تقاضا برای توزیع کارگر به وجود آمد. همچنین در همین دوره مقدمات تهیه فرهنگ حرف و مشاغل (DOT) فراهم گردید که در سال‌های بعد تکمیل شد.

6- سال 1941 : نیاز مبرم به وجود افراد متخصص برای امور جنگی، در توسعه و گسترش راهنمایی شغلی و حرفه‌ای صفحات جدیدی را گشود. با استفاده از روش تحلیل عوامل، در تهیه و بررسی نتایج آزمون‌ها، معیارهای دقیق‌تر و عینی‌تری برای پیش‌بینی موفقیت شغلی معین شد.

7- سال 1951 : در این سال گینزبرگ اقتصاددان معروف و همکارانش به انتشار کتاب ”انتخاب یک حرفه“ اقدام نمودند. این مؤلفان فرآیند تکاملی بودن شغل که مغایر با عقاید موجود برای انتخاب شغل در آن زمان بود، را مطرح کردند.

همان‌گونه که ملاحضه می‌شود، موضوع راهنمایی شغلی و حرفه‌ای در ابتدای قرن بیستم به همراه صنعتی شدن کشورها به عنوان یک وظیفه اجتماعی مورد توجه واقع شده است.

در جوامع صنعتی و پیشرفته برنامه‌های آموزشی گسترده‌ای برای پرداختن به راهنمایی شغلی اجرا می‌شود. تعداد زیادی از افراد این شغل را جالب و جذاب یافته‌اند و در مدارس اعم از ابتدایی و متوسطه و در دانشگاه‌ها و مدارس عالی به این شغل اشتغال دارند.

امروزه که انسان عصر صنعتی را پشت سر می‌گذارد و به عصر و دنیای اطلاعات قدم گذاشته است به دلیل اهمیت اطلاعات و اطلاع‌رسانی، و از سوی دیگر به دلیل پیچیدگی، ابهام و تنوع مسایل و مشاغل، اهمیت و ضرورت مشاوره و راهنمایی که از جنس اطلاع‌رسانی است، به مراتب بیشتر و مهم‌تر شده است.

در نظام آموزشی ما متأسفانه به امر راهنمایی شغلی توجه جدی نشده است، اگر هم در خصوص نهادسازی و اهمیت موضوع اقدامی شده است در حوزه آموزش متوسطه در نظام آموزش و پرورش بوده است که آن هم نتوانسته است در عمل تأثیر چندانی بر جای بگذارد.

اگر به کتب، نشریات، تحقیقات و فعالیت‌های علمی و آموزشی موجود نیز مراجعه کنیم، فقر منابع علمی گویای این مطلب است که نظام آموزش عالی در این رابطه فعالیتی انجام نداده است.

برخی از دلایلی که باعث شده است دانشگاه‌ها به این مهم توجه نکنند به شرح زیر می‌باشد :

1- ورود به دانشگاه به منزله استخدام و اشتغال حتمی فرض شده است.

2- رشته تحصیلی دانشگاهی را معادل رشته فعالیت شغلی، دانسته‌ایم.

3- دانشجویان و فارغ‌التحصیلان را افرادی توانمند فرض کرده‌ایم که مسیر شغلی خود را بایستی خودشان تعیین کنند.

4- دانشگاه‌های ما وظیفه تربیت نیروی انسانی برای سازمان‌های دولتی به عهده دارند و افراد پس از فارغ‌التحصیلی در یکی از این مراکز استخدام خواهند شد و در محیط کار، شغل مناسب خود را پیدا خواهند کرد

5- دانشگاه وظیفه اشتغال به عهده ندارد و این وظیفه به عهده سایر سازمان‌ها می‌باشد.

6- در دانشگاه، ساختار و بودجه برای این کار اختصاص داده نشده است.

7-پرداختن دانشگاه به موضوع اشتغال باعث افت تحصیلی می‌شود.

8- اشتغال فارغ‌التحصیلان در بازار کار، ملاک ارزیابی دانشگاه‌ها نیست.

اکنون که با بحران بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی مواجه شده‌ایم. اگر با واقع‌بینی و احساس مسؤولیت به نظام آموزش عالی و فرآیند تربیت نیروی انسانی آن توجه نماییم، در می‌یابیم که دلایل عدم توجه به مقوله راهنمایی و اطلاع‌رسانی شغلی در دانشگاه‌ها، هیچ‌کدام قابل قبول نمی‌باشد. حال برای ارتباط مناسب دانش‌آموختگان با بازار کار چه باید کرد؟ چه ساز و کارهایی باید فراهم کرد که بحران بیکاری را کاهش دهیم و فارغ‌التحصیلان ما، بازار کار و دنیای شغل را بشناسند؟

به نظر نگارنده یکی از فعالیت‌های مهمی که می‌توان انجام داد، راه‌اندازی مراکز اطلاع‌رسانی و راهنمایی شغلی در دانشگاه‌ها می‌باشد کما این که در دانشگاه‌های بزرگ کشورهای پیشرفته نیز مراکز راهنمایی و مشاوره شغلی تأسیس شده است. همچنین می‌بایست وظایف راهنمایی و مشاوره شغلی را به وظایف نظام آموزش عالی کشور اضافه نمود. برای رسیدن به این هدف لازم است در برنامه چهارم توسعه کشور و در برنامه چشم‌انداز 20 ساله سیاستگذاری کلان صورت گیرد. با نگاهی به تاریخ مشاوره و راهنمایی شغلی در کشورهای پیشرفته درمی‌یابیم که آن‌ها از ابتدای قرن بیستم این مهم را درک کرده‌اند و بر خلاف فرهنگ ما دنیای تحصیل و کار را یکی دانسته‌اند و ارتباط تنگاتنگی بین نیازها و مشاغل جامعه با رشته‌های تحصیلی بر قرار کرده‌اند. در کشور ما متأسفانه اکثراً برای فرار از کار و تلاش به دانشگاه‌ها هجوم می‌آورند.

هم‌اکنون در برخی از کشورهای پیشرفته یکی از ملاک‌های ارزیابی دانشگاه‌ها، میزان اشتغال فارغ‌التحصیلان آن‌ها می‌باشد. در ژاپن از سال 1947 قانون تأمین اشتغال به مرحله اجرا درآمده است این قانون، تأسیس کاریابی را به عنوان خدمات اداری برای عموم مردم به وجود آورد. با ایجاد دفاتر عمومی تأمین اشتغال و دیگر خدمات اشتغال، دولت تأسیس مراکز کاریابی را به صورت رایگان به شرکت‌های غیردولتی واگذار نمود و دولت صرفاً وظیفه نظارتی را بر عهده گرفت. در ژاپن مدارس، دانشکده‌ها و دانشگاه‌ها بخش‌هایی از وظایف تأمین اشتغال عمومی را بر عهده دارند. (5)

در کشور ما نیز مثل برخی از کشورها، کسانی که در هر مرحله از تحصیل باز می‌مانند، فراموش می‌شوند، نه تنها نظام آموزش عالی بلکه دولت نیز مسؤولیتی در قبال آن‌ها ندارد، به عنوان مثال اگر فردی مدرک کارشناسی داشته باشد و ادامه تحصیل دهد، دولت هزینه گزافی برای او می‌پردازد، ولی اگر وی در همان مقطع بماند، هیچ هزینه‌ای برای مشاوره و راهنمایی و ارایه خدمات شغلی به او پرداخت نمی‌شود.

دوران جدید اطلاع‌رسانی شغلی :

مقوله اطلاع‌رسانی شغلی همواره مورد توجه و متأثر از فناوری زمان بوده است. به تدریج با گسترش محیط‌های شغلی و فرامرزی شدن اشتغال این امر حساسیت و اهمیت بیشتری یافته و از اطلاع‌رسانی فردی بر اساس تجربه و تصادف و آموزش کلاس مشاغل برای دانش‌آموزان تغییر شکل داده و به صورت مختلف نظام‌مند گشته است. ارایه الگوهای مختلف برای طبقه‌بندی مشاغل و سازمان‌دهی دنیای کار، تهیه بروشورهای شغلی، فرهنگ‌نامه‌های شغلی، خلاصه‌های شغلی، شرح حال‌های شغلی، فیلم‌های شغلی، مصاحبه‌های شغلی، مقالات شغلی، سریال‌های شغلی، پوستر، توصیف حرفه‌ای مطالب استخدامی، راهنمای شغلی، تحلیل شغلی و ... تلاش‌هایی بوده است که از ابتدای قرن بیستم برای تهیه منابع اطلاعاتی مربوط به مشاغل صورت گرفته است. (6)

هم‌اکنون با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، مشاوره و اطلاع‌رسانی شغلی دوران جدیدی را آغاز کرده است و این ابزار توانسته است سهم بزرگی در ارایه خدمات مشاوره شغلی به عهده بگیرد.

در امریکا پایگاه اطلاع‌رسانی شغلی مشهور بهONet (The occupational Information Network) از اواسط دهه 90، ایجاد شده و جایگزین کتاب DOT (فرهنگ عناوین مشاغل امریکا) که از سال 1938 منتشر می‌شد، شده است.

با نگاهی به پایگاه‌های اینترنتی مشاوره شغلی و حرفه‌ای در کشورهای مختلف درمی‌یابیم که در اکثر این کشورها به این امر توجه وافری شده است و در اکثر دانشگاه‌ها، مراکز راهنمایی و مشاوره شغلی تأسیس شده است.

منابع کامپیوتری و اینترنتی اطلاعات شغلی :

احتمالاً بزرگترین منبع اطلاعات شغلی، در امریکا سرویس اطلاعات شغلی [1](CIS) است که به “EUREKA” کالیفرنیا نیز مشهور است این نرم‌افزار حاوی اطلاعات شغلی ویژه ایالت مشخص شده- از جمله اطلاعات شغلی، شرح وظایف، محل آموزش عملی مثل مدارس و کالج‌های حرفه‌ای و اطلاعات کمک‌های مالی- می‌باشد. مؤلفه دیگر CIS یعنی QUEST به کاربر کمک می‌کند تا خصوصیات کاری مشترک در برخی از مشاغل را شناسایی کند. برنامه ثانویه‌ای به نام SIGI (سیستم راهنمایی و اطلاعات متعامل)2 برای روشن ساختن ارزش‌ها و تطبیق ارزش‌ها با مشاغل طراحی شده است. برنامه سومی تحت عنوان GTS (سیستم اطلاعات راهنما)3 به عنوان منبع ملی اطلاعات شغلی عمل می‌کنند. برنامه DISCOVER منابع شغلی را شناسایی می‌کند و نیز شامل اطلاعات بسیار مهمی درباره تصمیم‌گیری است. ”کشف مشاغل“4 مشتمل بر کتاب مبانی دورنمای شغلی5، فرهنگ عناوین شغلی6، روندهای جاری، رشد کاری پیش‌بینی شده، اطلاعات مربوط به دستمزدها و حقوق، قوانین و مقررات و ... است.

در بسیاری از کالج‌ها، کامپیوترهای مستقر در دفاتر مشاوران یا در مراکز کاریابی از نرم‌افزار برای کمک به دانشجویان در کشف مشاغل مرتبط با رشته تحصیلی خود استفاده می‌شود. بسیاری از دفاتر برنامه‌ریزی شغلی و کارگزینی دارای منابع مختلف نرم‌افزاری (CD و ...) هستند که اطلاعات استخدامی درباره برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های موجود در امریکا را عرضه می‌کنند. (7)

برای اطلاع از مشاغل و بازار کار، منابع پیوسته (On line) اینترنتی از طریق پایگاه‌های شغلی برای هر مرحله از فرایند کاریابی- شناسایی فرصت‌های شغلی، مطالعه درباره صنایع و شرکت‌های خاص، پست کردن کارنامه شغلی به صورت پیوسته و تماس با کارفرمایان- در دسترس است. برخی از این پایگاه‌ها در فهرست منابع آورده شده است.(8) جهت اطلاع به وظایف تعدادی از پایگاه‌های اطلاعات شغلی اشاره می‌شود.

پایگاه شغلی www.occ.com (Online Career Center) :

این سایت که یک مرکز کاریابی است دسترسی به ”کتاب مبانی دورنمای شغلی“ را میسر می‌سازد. مراجعه‌کننده می‌تواند به کمک عنوان و ناحیه جغرافیایی به جستجو بپردازد و یک گرایش شغلی وسیع را انتخاب و آن را به یک حوزه خاص محدود کند. این مرکز دارای بخشی با عنوان ”تنوع فرهنگی، منابع موجود برای زنان و اقلیت‌ها نیز می‌باشد.

پایگاه اینترنتی (www.espan.com) E-span :

این سایت اطلاعات استخدامی و شغلی شامل پایگاه اطلاعاتی کارفرما و کار را به صورت روزآمد عرضه می‌کند.

پایگاه اینترنتی (www.gabbitas.co.uk) gabbitas :

این پایگاه که راهنمایی و مشاوره شغلی و تحصیلی در سطوح عالی را انجام می‌دهد، فعالیت‌های خود را به شرح زیر اعلام کرده است :

- راهنمایی و مشاوره شخصی از جنبه‌های مختلف تحصیلی و شغلی (حرفه‌ای)

- ارزیابی کامل و معرفی بهترین گزینه‌های شغلی

- بالابردن مهارت‌های شخصی و عملی برای انتخاب شغل

- تمرین مصاحبه برای ورود به دانشگاه یا درخواست شغل

- موفقیت شکار شغل (چگونگی پیداکردن شغل مناسب و چگونگی عملیاتی کردن آن)

پایگاه دانشگاه ملبورن استرالیا (www.services.unimelb.edu.au/careers) :

این پایگاه هدف خود را در جستجوی شغلی برای دانشجویان بین‌المللی معین کرده است

وظایف این پایگاه به شرح زیر مشخص شده است :

- داشتن مرکز منابع شغلی (careers Resource Center) (CRC)

- مشاوره شغلی و حرفه‌ای (شامل مشاوران شغلی بین‌المللی)

- مرکز خدمات رزومه (CV)

- برنامه استخدام بین‌المللی

- افزایش مهارت‌های مصاحبه شغلی

- ... .

پایگاه Whichcareer.com :

این پایگاه برای کمک به انتخاب حرفه طراحی شده است. با استفاده از تست‌های موجود در سایت که توسط روانشناسان و متخصصان منابع انسانی تهیه شده است، این سایت با بهترین توصیه‌ها به شما کمک می‌کند تا شغل خود را انتخاب کنید.

پایگاه Uc.edu/career :

پایگاه مرکز راهنمایی شغلی دانشگاه Cincinnati ، برای کسب اطلاعات بیشتر از وظایف این مرکز می‌توانید به پایگاه مربوطه مراجعه کنید. صفحه اول پایگاه اینترنتی این مرکز به عنوان ضمیمه به انتهای مقاله پیوست شده است. (ضمیمه 1)

در ایران نیز اخیراً چندین پایگاه اینترنتی کاریابی و راهنمایی شغلی ایجاد شده است. مشهورترین آن‌ها سایت jobiran.com می‌باشد.

دانشگاه‌های ایران در زمینه نرم‌افزارهای اطلاعات شغلی و پایگاه‌های اینترنتی مشاوره و خدمات شغلی تاکنون فعالیتی انجام نداده‌اند.

جایگاه سازمانی و وظایف مراکز اطلاع‌رسانی و راهنمایی شغلی در دانشگاه‌ها

با توجه به راه‌اندازی طرح کاراد (طرح توسعه کارآفرینی در دانشگاه‌ها) و تأسیس مراکز کارآفرینی در اغلب دانشگاه‌ها، می‌توان وظایف مراکز اطلاع‌رسانی و راهنمایی شغلی را در کوتاه مدت به وظایف مراکز کارآفرینی اضافه نمود. پیوند مراکز مشاوره شغلی و مراکز کارآفرینی می‌تواند مزایای زیادی برای دانشگاه‌ها داشته باشد و از هزینه‌های تأسیس و راه‌اندازی اضافه جلوگیری نماید. هم‌اکنون به دلیل قرابت فعالیت‌های مراکز کارآفرینی با مراکز راهنمایی شغلی به طور محدود اطلاع‌رسانی و راهنمایی شغلی توسط مراکز کارآفرینی صورت می‌گیرد.

به دلیل عدم آمادگی دانشگاه‌ها جهت اطلاع‌رسانی و راهنمایی شغلی که عمدتاً از فقدان منابع انسانی، مالی و اطلاعاتی ناشی می‌شود، دانشگاه‌ها می‌توانند از امکانات و خدمات مشاوره‌ای سایر مراکز خصوصی و دولتی نیز استفاده نمایند. جهاد دانشگاهی با دارا بودن توان تخصصی و سابقه فعالیت در حوزه‌های اشتغال فارغ‌التحصیلان، بیشترین کمک در راه‌اندازی مراکز راهنمایی شغلی به دانشگاه‌ها، می‌تواند ارایه دهد.

در یک برنامه میان مدت، برای جایگاه سازمانی مناسب، ایجاد معاونت کارآفرینی و اشتغال در سطح وزارت و معاونت اشتغال در سطح دانشگاه‌ها پیشنهاد می‌گردد. ایجاد رشته‌های اطلاع‌رسانی و راهنمایی شغلی در سطوح کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشکده‌های مهندسی، مدیریت و علوم تربیتی برای تحقق وظایف ضروری می‌باشد.

فعالیت‌های زیر را می‌توان به عنوان وظایف مراکز اطلاع‌رسانی و راهنمایی شغلی پیشنهاد نمود :

1- تهیه و انتشار مصاحبه‌های شغلی

2- هدایت و مشاوره مشاغل دوران دانشجویی (کار دانشجویی)

3- دعوت از کارفرمایان برای معرفی خود به دانشجویان

4- تهیه برنامه‌های رادیو و تلویزیونی

5- برگزاری کارگاه‌های آموزشی مهارت‌های کاریابی و مصاحبه‌های شغلی و آزمون‌های خودسنجی و تهیه رزومه (CV)

6- تأسیس کتابخانه تخصصی اشتغال و اطلاعات شغلی

7- برگزاری روز مشاغل و دعوت از فارغ‌التحصیلان شاغل برای بحث و گفتگو با دانشجویان

8- تأسیس انجمن‌های شغلی و انجمن‌های علمی

9- بازدیدهای شغلی (تور شغلی) از مراکز مختلف

10- ارایه درس اطلاعات شغلی و دروس کارآفرینی

11- برگزاری کارگاه‌های آموزشی تهیه طرح شغلی (Business Plan)

12- برگزاری نمایشگاه طرح‌های تیپ شغلی و مشاغل جدید

13- همکاری با کانون فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها در برقراری ارتباط دانشجویان با فارغ‌التحصیلان

14- مکاتبه و مصاحبه شغلی با فارغ‌التحصیلان

15- برگزاری دوره‌های آموزشی برای اساتید دانشگاه‌ها جهت تربیت مشاوران شغلی (این فعالیت می‌تواند به عنوان یک طرح ملی در وزارت علوم و تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت دنبال شود.)

16- شناسایی و معرفی مشاغل جدیدی که در کشور وجود ندارد

17- طراحی سایت مشاوره شغلی در مراکز مشاوره شغلی

18- طراحی نرم‌افزارهای خدمات شغلی

19- تهیه و توزیع کتابچه جامع مشاغل

20- تهیه فیلم، گزارش و اسلاید از مشاغل مختلف

نتیجه‌گیری :

امروزه اطلاع‌رسانی و مشاوره به عنوان یک فعالیت تخصصی در تمام ابعاد زندگی مورد توجه واقع شده است. اهمیت و آثار مثبت خدمات مشاوره‌ای در دنیای پیچیده، رقابتی متغیر و پر اضطراب کنونی بسیار با ارزش می‌باشد. یکی از حلقه‌های فرآیند انتخاب شغل اطلاع‌رسانی و خدمات مشاوره شغلی می‌باشد که در نظام آموزش عالی کشور کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

با نگاهی به تجربه کشورهای توسعه‌یافته، درمی‌یابیم که آن‌ها صرفاً به آموزش‌های رسمی، کارگاه‌های آموزشی و آموزش‌های ضمن خدمت اکتفا نکرده‌اند و در اکثر سازمان‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها مراکز خدمات راهنمایی شغلی تأسیس شده است. در این کشورها درس، آموزش، کار و شغل با هم عجین شده‌اند.

با توجه به ضرورت و اهمیت راهنمایی شغلی و حرفه‌ای پیشنهاد می‌شود در نظام آموزش عالی کشور ساختار و سازمان مناسبی برای پرداختن به این امور به وجود آید و دانشگاه‌های سراسر کشور اعم از دولتی و آزاد، پیام‌نور و علمی کاربردی و راهنمایی شغلی دانشجویان را به عهده گیرند. از آن‌جا که طرح توسعه کارآفرینی (طرح کاراد) در دانشگاه‌ها اجرا می‌شود، و در اکثر دانشگاه‌های بزرگ نیز مراکز کارآفرینی تأسیس شده است، این مراکز می‌توانند تا ایجاد ساختار مناسب، وظیفه مشاوره و راهنمایی شغلی را نیز انجام دهند.

منابع و مآخذ :

1- اردبیلی، یوسف. راهنمایی و مشاوره حرفه‌ای (1378) نشر ویرایش

2- شفیع‌آبادی، عبدا... . جایگاه راهنمایی و مشاوره شغلی در توسعه کشور، فرهنگ و توسعه دوره 3 شماره 15 ص 14

3- شفیع‌آبادی، عبدا... . راهنمایی و مشاوره شغلی و حرفه‌ای (1381)، انتشارات رشد ص 23 تا 100

4- همان منبع شماره (1) ص 7 تا 10

5- نشریه کار و جامعه شماره 49 ص 47

6- زندی‌پور، طیبه، مجموعه مقالات همایش نقش اطلاع‌رسانی در بازار کار ص 292

7- رافمن، لیزا و همکاران، برنامه آمادگی شغلی، ترجمه مرجان فرجی 1381 انتشارات رشد ص 210-207

8- نمونه‌هایی از پایگاه‌های اینترنتی در حوزه راهنمایی شغلی و حرفه‌ای :

Gabbitas.co.uk

Services.unimelb.edu.au/careeers