|
روزانه6500 تن زباله
در تهران تولید می‌شود. دفن زباله تاثیرات زیادی بر محیط زیست دارد. بعضی از
عواقب زیست محیطی عبارتند از:
تولید گاز: به علت فعل و
انفعالات باکتریایی، گاز متان تولید و وارد محیط زیست می‌شود.
تولید
شیرابه‌ها: شیرابه‌های سمی در محلهای دفن تولید می‌شود اگر این شیرابه‌ها جمع‌آوری و
تصفیه نگردد، به مرور زمان وارد سفره‌های آبهای زیرزمینی می‌گردد و باعث آلودگی
آبها می‌شود.
شیوع
بیماریها: در صورت عدم رعایت مسائل بهداشتی و دفن کامل زباله‌ها امکان شیوع بیماریها
وجود دارد.
آلودگی
صوتی: حمل و نقل زباله باعث آلودگی هوا می‌گردد.
در تمام نقاط دنیا
به علل مختلف از جمله عدم وجود محلهای مناسب برای دفن زباله، به سوزاندن زباله
روی می‌آورند. جدول ذیل انواع آلاینده‌های هوا را به طور مختصر بیان می‌کند. در
اروپا تلاش زیادی انجام می پذیرد تا با استفاده از فنّاوریهای جدید و استفاده از
انواع فیلترها، از آلایندگی زباله سوزها بکاهند.
|
منبع
تولید
|
نوع
آلاینده
|
|
بویلرهای صنعتی،
نیروگاههایی که از سوخت زغال و نفت استفاده می‌کنند، زباله سوزها، خودروهای
دیزلی
|
SO2
|
|
نیروگاهها،
فعالیتهای ساخت و ساز، صنایع معدن، زباله سوزها، خروجی خودروها
|
مواد معلق مانند
دود و بخار
|
|
خروجی خودروها،
نیروگاههایی که از سوخت زغال، نفت و گاز استفاده می‌کنند، بویلرهای صنعتی،
زباله سوزها
|
NO2
|
|
خروجی خودروها، سوخت
مشتقات نفتی
|
CO
|
|
زباله سوزها، سوخت
زغال
|
Dioxin| PAHs| PcBs
|
|
استفاده از بنزین
سرب دار در اتومبیلها، تولید باتری، زباله سوزها، صنایع فلزی
|
فلزات سمی مانند
سرب
|
|
محلهای دفن زباله
|
CH4
|
|
محلهای دفن زباله
|
بوهای نامطبوع
|
|
ارزیابی
زیست محیطی محلهای دفن زباله
|
امروزه برای انتخاب
محل دفن بهداشتی باید ارزیابی زیست محیطی انجام پذیرد. در این نوع ارزیابیها
تاثیرات دفن زباله بر محیط اطراف و راهکارهای مقابله با آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
از جمله عواملی که مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، عبارت است از :
|
شرایط خاک و
توپوگرافی
|
شرایط زمین شناسی
|
|
شرایط هیدرولوژی
|
وضعیت آبهای سطحی
|
|
احتمال آلودگی
آبهای زیرزمین
|
فاصله حمل مواد از
مبدا تا محل دفن
|
|
آلودگی هوا
|
محاسبه ظرفیت محل
دفن
|
تولید زباله تاثیرات
منفی فراوانی بر محیط زیست ما دارد. انسان از دیرباز به دفن زباله‌های خود می‌پرداخته
است. حجم وسیع و تنوع زباله مساله دفن زباله را به یکی از مسائل پیچیده دوران ما
بدل ساخته است. دفن بهداشتی زباله یکی از قدیمی ترین راههای دفع زباله است. پس
از دفن زباله، مساله مهار شیرابه‌های تولید شده از اهمیت بسزایی برخوردار است.
شیرابه‌ها راه خود را در لایه‌های خاک پیدا می‌کنند و سفره‌های آب زیرزمینی را
آلوده می‌کنند. هر سال در دنیا میلیونها دلار صرف تحقیقات در زمینه مهار شیرابه‌ها
و جلوگیری از آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی می‌گردد. تاثیر شیرابه‌ها بر منابع
آبی عبارتست از :
|
تاثیر بر خواص
شیمیایی و میکروبیولوژی خاک- کاهش خاصیت پالایش خاک.
|
|
آلوده سازی های
زیرزمینی که منابع آب شرب هستند.
|
|
آلوده سازی آبهای
سطحی زیرزمینی که برای آبیاری مزارع مورد استفاده قرار می‌گیرند.
|
|
آلوده سازی آبهای
سطحی و زیرزمینی که برای فرآیندهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
|
جالب است بدانیم که
پس از دفن زباله‌ها، چه اتفاقی می‌افتد بستگی به میزان رطوبت زباله‌ها، میزان
باران، نوع خاک و … شیرابه تولید می‌گردد. اما کیفیت همین شیرابه‌ها در چندین مرحله تغییر می‌کند.
مرحله اول: در مرحله
اول تجزیه هوازی انجام می‌گیرد. به عبارت دیگر اکسیژن توسط باکتریها مصرف می‌شود
و دی اکسید کربن تولید می‌شود. تولید گاز دی اکسید باعث کاهش تبادل هوا با زباله
می‌گردد. در این محله PH شیرابه نسبتا بالا
است.
مرحله دوم: در مرحله
دوم شرایط بی هوازی حاکم است. باکتریهایی که بدون نیاز به اکسیژن فعالیت دارند،
باکتریهای غالب در این مرحله هستند. نیتراتها و سولفاتها به آمونیوم و سولفید
تبدیل می‌گردند و کاهش شدید PH مشاهده گردد.
شیرابه در این مرحله حالت اسیدی دارد. از این رو به این مرحله، مرحله اسیدی نیز
گفته می‌شود.
مرحله سوم: در مرحله
سوم نیز شرایط بی‌هوازی حاکم است. تولید گاز متان و دی اکسید کربن در این مرحله
انجام می‌گیرد. مراکز دفنی که در مرحله سوم یا مرحله متان قراردارند در شرایط
ثبات به سر می‌برند.
امروزه مواد شیمیایی
در همه صنایع کاربرد دارند صنایع پلاستیک، صنایع کاغذ سازی، صنایع پتروشیمی و
صنایع دارویی همه به نحوی وابسته به مواد شیمیایی هستند. بیش از هفتاد هزار ماده
شیمیایی در جهان امروز به صورت روزمره مصرف می‌گردد. بعضی از این مواد بطور
طبیعی در خاک وجود دارد و بعضی دیگر حاصل تلاش انسان است. این مواد زائد اگر با
روشهای صحیح دفع شوند، خطری موجودات زنده را تهدید نمی‌کند، اما در صورتیکه در
امر دفع این مواد دقت کافی به عمل نیاید، باعث زیان و ضرر به انسان گیاهان و
جانور خواهد شد.
هنگامیکه مواد
شیمیایی خطرناک دور ریخته می‌شوند، تبدیل به مواد زائد خطرناک می‌گردند. این
مواد بطور عام محصول جانبی یک فرآیند تولیدی هستند. در منزل هر یک از ما باتری‌های
قدیمی، قوطی انواع حشره کشها، باقیمانده رنگ و تینر پیدا می‌شود.
|
چرا
نام این مواد را مواد زائد خطرناک می‌گذاریم
|
این مواد نه تنها
تقریبا تجزیه ناپذیرند، بلکه میزان کمی از این مواد باعث از بین رفتن موجودات
زنده و آلودگی آبها می‌گردد.
|
مواد
خورنده: انواع اسیدها شامل این گروه هستند. اسیدها به مرور زمان باعث از بین رفتن
قوطی‌های فلزی می‌شوند این مواد در صورت تماس با پوست سوزش شدیدی را ایجاد می‌کنند
و بخار متصاعد شده از این مواد باعث سوزش چشم انسان می‌شود.
|
|
مواد
قابل اشتعال: این مواد شامل انواع رنگها، بنزین، تینر، مایعات براق کننده مبلمان و…
می‌شوند این مواد قابلیت اشتعال زیادی دارند. گاز متصاعد شده از این مواد باعث
خارش پوست می‌شود و برای ریه انسان مضر است این مواد باید کاملا دور از دسترس
کودکان باشند و از نگهداری بی مورد این مواد در منزل پرهیز گردد.
|
|
مواد
فعال: این مواد در صورت تماس با سایر مواد شیمیایی باعث انفجار و یا تولید
گازهای سمی می‌کند. برای مثال سفید کننده کلرین در صورت ترکیب با آمونیاک
تولید گاز خطرناکی می‌کند. در صورت نگهداری این مواد در منزل، باید با دقت روش
استفاده و نگهداری مواد را از روی کاغذ راهنما مطالعه نمود.
|
|
مواد
سمی: مواد سمی همان گونه که از نامشان پیداست باعث ایجاد مسمومیت، بیماری و
حتی مرگ انسان می‌گردد. بسیاری از این سموم نباتات و تمیز کننده‌هایی که در
منزل مورد استفاده قرار می‌گیرند، در صورت مصرف مستقیم توسط انسان باعث بیماری
و حتی مرگ می‌شود. این مواد باید از دسترس کودکان دور باشد و حتی الامکان در
ظروف و جعبه‌های مخصوص نگهداری شود و از نگهداری آنها در ظروف متفرقه جدا
خودداری شود.
|
|
مواد
زائد خطرناک چه سرنوشتی دارند؟
|
مواد زائد خطرناک چه
سرنوشتی دارند؟ سازمان بازیافت و تبدیل مواد به دنبال راهکارهایی برای دفع مناسب
این مواد می‌باشد. یکی از مسائل تفکیک زباله در مبدا، جداسازی این گونه مواد
است. سازمان بازیافت و تبدیل مواد در مکانهایی که اعلام می‌گردد، اقدام به جمع‌آوری
این مواد خواهد نمود. روشهایی که برای دفع مناسب این مواد امروزه در دنیا مورد
استفاده قرار می‌گیرد.
:دفن در مکانهای مناسب، سوزاندن کنترل شده این مواد، ذخیره سازی
در محلهای مناسب و با استفاده از عایق، روشهای بازیافت و استفاده دوباره از مواد
در صنعت
|
مدیریت
مواد زائد خطرناک چه مشکلاتی دارد؟
|
مدیریت مواد زائد
خطرناک از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است با وجود پیشرفتهای فراوان در فنّاوریهای
حمل و نقل و دفع مواد زائد، شاهد حوادث خطرناکی در سطح جهان هستیم در صورت
واژگونی کامیونها و واگنهای حمل مواد مختلف شیمیایی، آلودگی‌های زیادی به وجود
می‌آید. دفع غیر قانونی مواد شیمیایی و تخلیه مواد در آبراهها باعث تهدید جدی
اکو سامانه‌های مختلف می‌شود.
|